Masoneria to ruch filozoficzno-religijny, który rozwinął się w Europie w XVIII wieku i który promuje idee tolerancji, humanizmu i poszukiwania prawdy. Niektórzy ludzie związani z New Age są także masonami, ale New Age i masoneria to dwa odrębne ruchy, które mają różne cele i podejścia. Chociaż oba te ruchy mogą promować podobne idee, takie jak poszukiwanie duchowego rozwoju i szacunek dla innych, to New Age i masoneria posiadają różne tradycje i praktyki. Nie ma więc jednoznacznego związku pomiędzy New Age a masonerią.
„Wolnomularstwo to złożony ruch ideowy, w skład którego wchodzą różnego rodzaju stowarzyszenia. (…) Wspólnym mianownikiem tych organizacji są najbardziej ogólne ideały humanitaryzmu i ponadnarodowej jedności ludzi oraz specyficzny typ działania połączony z pewną anonimowością powiązań i zależności wewnątrzorganizacyjnych.”[1] Jest ono stowarzyszeniem ezoterycznym o charakterze inicjacyjnym, a jego początków upatruje się już w czasach budowy świątyni Salomona czy w epoce templariuszy.
W XII wieku powstają pierwsze związki muratorów (zwanych z francuskiego masonami), o charakterze zawodowym, bez podtekstów ezoterycznych, nie posiadających odwiecznej wiedzy. Według Józefa Kosseckiego „podstawową zasadą, która legła u podstaw doktryny wolnomularskiej, było uznanie prawa jednostki do posiadania własnych poglądów i szacunek dla ludzi inaczej myślących.”[2]
Wolnomularstwo w obecnej postaci sięga wielu XVIII, kiedy to powstaje Wielka Loża Londynu, Wielka Loża Francji, Loża Doskonałej Przyjaźni, Ścisła Obserwa Templariuszy czy Zakon Wybranych Kohenów. W roku 1725 powstaje „Konstytucja wolnomularzy” autorstwa Andersona. Związki wolnomularskie określają same siebie jako „instytucje o charakterze filozoficznym i społecznym, które stawia sobie jak cel – pracę dla ludzkości”[3] odcinając się tym samym od zarzutów związku z okultyzmem, oraz z potępieniem ze strony Kościoła.
Członkowie towarzystw masońskich mieli niejednokrotnie silne związki z ruchami teozoficznymi (Bławatska, Besant). W związku z ogromnym podobieństwem założeń ideowych New Age wolnomularzy niejednokrotnie pisarze związani z ruchem masońskim przypisują masonom przewodnictwo w ruchu New Age. Tak pisze o tym Arnaud de Lassaus (New Age. Nowa religia?, 1993r.):
„Jeżeli nawet sieć sieci jaką stanowi New Age, twierdzi o sobie, iż jest siecią bez określonej zwierzchności, to czyż możliwym jest, by masoneria nie pełniła w niej roli kierowniczej, przynajmniej koordynując jej działania.”[4]
[1] Adam Zamojski, New Age: filozofia, religia i paranauka, Uniwersytet Śląski, Katowice 2000r., s.52.
[2] J. Kossecki, Tajemnice mafii politycznych, Wydawnictwo Szumacher, Kielce 1991r., s.66.
[3] L. Chajn, Polskie wolnomularstwo 1920-1938, Warszawa 1984, s.18.
[4] A. Lassaus, New Age. Nowa religia?, Oficyna Wydawnicza „FULMEN”, Warszawa 1994, s.68.
